Η πρώτη χρήση πυρηνικής βόμβας από τις Ηνωμένες Πολιτείες έλαβε χώρα στις 16 Ιουλίου 1945, με την πρώτη δοκιμαστική ρίψη στην έρημο του Νέου Μεξικού. Αυτή η εκδήλωση οδήγησε στη ρίψη ατομικής βόμβας σε δύο ιαπωνικές πόλεις, τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, στις 6 και 9 Αυγούστου 1945. Από τότε, τουλάχιστον επτά άλλες χώρες έχουν διεξάγει τις δικές τους πυρηνικές δοκιμές, με αποτέλεσμα να απελευθερωθεί ακτινοβολία σε παγκόσμιο επίπεδο. Συνολικά, έχουν δοκιμαστεί περίπου 2.056 πυρηνικά όπλα, εκ των οποίων οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν 1.030 δοκιμές, οι Ρώσοι 715, οι Γάλλοι 210, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο και η Κίνα διενήργησαν από 45 δοκιμές εκάστη. Η Βόρεια Κορέα έχει πραγματοποιήσει έξι, η Ινδία τρεις και το Πακιστάν δύο. Αν προστεθεί και το γνωστό «Vela incident» το 1979, το συνολικό ποσό φτάνει τα 2.057.

Από τη δεκαετία του 1990, οι πυρηνικές δοκιμές έχουν μειωθεί σημαντικά, ωστόσο οι επιπτώσεις τους είναι μακροχρόνιες και τα υπολείμματα της ακτινοβολίας παραμένουν στην ατμόσφαιρα. Πριν το 1963, οι δοκιμές πυρηνικών όπλων διεξάγονταν τακτικά, καθώς πολλές χώρες επιδίωκαν να εδραιώσουν τη θέση τους ως παγκόσμιες δυνάμεις. Ιδιαίτερη αύξηση σημειώθηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, με το 1962 να σημειώνει ρεκόρ με 178 δοκιμές, εκ των οποίων το 97% πραγματοποιήθηκε από τις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ένωση. Η Κρίση των πυραύλων της Κούβας το 1962 προκάλεσε διεθνείς διαμαρτυρίες κατά της χρήσης πυρηνικών όπλων και στην κοινωνία εντάθηκε η ανησυχία για τις επιπτώσεις της ακτινοβολίας.

Μια μελέτη του 1961 έδειξε ότι τα δόντια παιδιών στο Σεντ Λούις περιείχαν 50% υψηλότερα επίπεδα του καρκινογόνου ραδιενεργού στροντίου-90 σε σχέση με τη δεκαετία του 1950, λόγω της έκθεσης σε ακτινοβολία. Αυτή η ανακάλυψη δημιούργησε άμεση παγκόσμια ανησυχία και οδήγησε στη σύσταση της Συνθήκης Περιορισμού Πυρηνικών Δοκιμών το 1963, η οποία απαγόρευσε τις πυρηνικές δοκιμές στην ατμόσφαιρα και το διάστημα. Σύντομα, 108 χώρες υπέγραψαν τη συνθήκη, αλλά οι δοκιμές συνεχίστηκαν, συχνά υπόγεια, από πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Κίνας, της Ινδίας, του Πακιστάν και της Βόρειας Κορέας.

Το 1996, προτάθηκε η Συνθήκη για την Πλήρη Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών (CTBT), η οποία υπογράφηκε από 187 κράτη και εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Ωστόσο, οι πιο πρόσφατες δοκιμές πραγματοποιήθηκαν το 2017 από τη Βόρεια Κορέα, προκαλώντας ανησυχίες, κυρίως στη Νότια Κορέα, που εξέφρασε την πιθανότητα ανάπτυξης του δικού της πυρηνικού προγράμματος. Αν αυτή η χώρα αποφασίσει να προχωρήσει σε δοκιμές, ενδέχεται να οδηγήσει σε νέες σειρές δοκιμών και από άλλες χώρες.

Οι επιπτώσεις των πυρηνικών δοκιμών είναι πολυδιάστατες και αποδεικνύονται επιβλαβείς τόσο για την υγεία ανθρώπων και ζώων όσο και για το περιβάλλον. Ειδικοί σημειώνουν ότι οι δοκιμές έχουν προκαλέσει χιλιάδες καρκίνο και θανάτους, επιφέροντας μακροχρόνιες συνέπειες στην υγεία των κατοίκων κοντά σε χώρους δοκιμών. Η ιστορία της χρήσης και δοκιμής πυρηνικών όπλων είναι συνυφασμένη με πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα που, στη διάρκεια των ετών, έχουν οξύνει γεωπολιτικές εντάσεις και έχουν προκαλέσει ανεπανόρθωτες βλάβες στην υγεία, την κοινωνία και το περιβάλλον. Για αυτούς τους λόγους, η επανέναρξη των πυρηνικών δοκιμών συνιστά σοβαρή πρόκληση για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια.

Πηγή: tanea.gr